Sámit
Dát artihkal lea okta Sámegiel Wikipedia deháleamos artihkkaliin, ja danne mii sihtat Du árvvoštallat dan. Deaddil dan boalu mii čájeha du oaivila artihkkala birra.
Sámit (suomagillii saamelaiset, dárogillii ja ruoŧagillii samer, ruoššagillii саамы) dahjege sápmelaččat ásset Ruoššas, Suomas, Ruoŧas ja Norggas. Sámiid ássanguovlu goččoduvvo Sápmin. Norggas ásset sullii 50-65 000 sápmelačča, Ruoŧas sullii 20 000, Suomas 9 350 [1] ja Ruoššas sullii 2000. Stuorit oassi sámiin hupmet sámegiela, mii lea okta suopmelaš-ugralaš giella mii muhtin muddui sulastahttá suomagielas. Odne gávdnojit maiddái máŋga sámit geat eai šat sámás ja identiteahttavuođđu lea dál varas dahje sogas, ii gielas.
Čearddalaš dovddaldagat[rievdat | Rievdat gáldu]
Sámiid álbmotbeaivi lea guovvamánu 6. beaivve. Guovvamánu 6. beaivi ávvuduvvo deaivvadeami geažil maid sámit golmma riikkas dolle guovvamánu 6. beaivvi 1917 Troandimis, Norggas.
Sámi leavga[rievdat | Rievdat gáldu]
Váldoartihkal: Sámi leavga
Sámi leavgga lea hábmen dáiddár Astrid Båhl, gii vuittii Sámiráđđi hábmengilvvu. Leavga dohkkehuvvui Åres Ruoŧas sámiid 13. konfereanssas borgemánu 15. beaivve 1986.
Sámi levgenbeaivvit[rievdat | Rievdat gáldu]
- Guovvamánu 6.: Sámi álbmotbeaivi
- Njukčamánu 2.: Suoma Sámedikki vuođđudanbeaivi (1996).
- Njukčamánu 22. ja 28. beivviid gaskasaš sotnabeaivi: Márjjabeaivi
- Geassemánu 20. ja geassemánu 26. beivviid gaskasaš lávvardat: Mihcamárbeaivi
- Borgemánu 9.: Ovttastuvvan Našuvnnaid álbmogiidgaskasaš álgoálbmot beaivi
- Borgemánu 15.: Sámi leavgga dohkkehanbeaivi
- Borgemánu 18.: Sámiráđi vuođđudanbeaivi (1956).
- Borgemánu 26.: Ruoŧa Sámedikki vuođđudanbeaivi (1993).
- Golggotmánu 9.: Norgga Sámedikki vuođđudanbeaivi (1989).
- Skábmamánu 9.: Suoma Sámi Parlameantta vuođđudanbeaivi (1973).
- Skábmamánu 15.: Isak Saba riegádanbeaivi
Historjá[rievdat | Rievdat gáldu]
- Váldoartihkal: Sámi historjá
Sámiid dološ osku[rievdat | Rievdat gáldu]
Sámedikkit[rievdat | Rievdat gáldu]
Sámedikkit leat sámiid álbmotválljen parlameanttat.
- Váldoartihkal: Sámediggi, Norga
- Váldoartihkal: Sámediggi, Ruoŧŧa
- Váldoartihkal: Sámediggi, Suopma
Gáldut[rievdat | Rievdat gáldu]
- ↑ Saamelaisten lukumäärä vuoden 2007 Saamelaiskäräjävaaleissa: Sámediggi ja Väestörekisterikeskus. Čujuhuvvon cuoŋománu 24. 2009. (suomagillii)
| Urálalaš álbmogat | 
|
|---|---|
|
enetsat – ersat – esttelaččat – gárjilaččat – hantit – iŋgerlaččat – kamassat – komit – liivilaččat – mansit – mokšalaččat – marilaččat – njenecat – ŋanasanat – sámit – suopmelaččat – selkupat – udmurtat – ungárlaččat – vatjalaččat – vepsalaččat | |