Loddi

Wikipedia'as/is

Lottit (Aves) lea guovttejuolggat, dásseliegga ja monnejeaddji čielgeeallit. Dain lea njunni, soajit ja dolggit. Eanas lottit sáhttet girdit, muhto eai fal buohkat. Dán áigge leat gaskal 9000 ja 10 000 loddešlája máilmmis. Sáhttá logahallat daid máŋggaládje. Lottit gávdnojit miehtá máilmmi, Arktisis gitta Antárktisis. Lottit leat máŋggalágan sturrodagas. Uvlokolibri lea viđa sentte stuoru ja struhcca fas goasii golmma mehter stuoru. Fossiila gávdnosat muitalit ahte lottiid boahtimuš lea dinosaurat. Jura-áigodaga dinosaurain bohte lottit, sullii 150-200 miljovnna jagi áigi. Eanas dutkit atnet ahte lottit leat dinosauraid áidna suorgi mii lea ain eallime. Lottit cevze stuora jámus mii lei Krita-áigodaga loahpas, 65 miljovnna jagi áigi. Nappo dat jápmu mii duššadii dinosauraid.

Lottit sierranit eará ealliin go dain lea dolgefárda. Dán áigge lottiin lea nai bánehis njunni. Moniin leat nanu garat. Dain lea jođánis ávnnasmolsun. Váimmus lea njeallje gámmira. Gorut lea čohkalágan ja dákteriggi lea fas geahpas. Buot lottiin lea ovdalahtut mat leat šaddan soadjin ja eanas lottit sáhttet girdit. Muhto ovdamearkka dihte struhccat ja pingviinnat eai sáhte girdit. Lottit leat čeahpit girdit. Muhtun lottit, earenoamážit garjját ja páhpegoiját, adnojuvvojit hui jierbmájin. Moadde loddešlája máhttet atnit bargoneavvuid ja ollu sosiála šlájat sáhttet sirdit máhtu boahtte bulvii.

Olu šlájat johtet guhkes gaskkaid ja olu šlájat girddašit duohkut deike. Dábálaččat ollesšattot lottis leat golbma áigodaga: gihkan, lápmi ja bárbmu. Báikki lottit eai vuolgge bárbmui. Lottit áinnas servvoštallet. Dat gulahallet guhtet guimmiideasetguin lávllodettiin. Dat gihket, bivdet, bissot doahkis ja ájáhallet boraspiriid. Eanas loddešlájat eloštit ovttain lottiin, dábálaččat ovtta gihkanáigodaga hávális, muhtimat fas máŋga jagi, muhto hárve eallinagi. Monnejit dábálaččat beasis ja doppe nai lállet moniid.

Máŋga šlája leat boahtán olbmui ávkin. Borramuššan ovdamearkka dihte. Maiddái biebmoeallin, nugo lávlunlottit ja páhpegoiját. Lottit leat boahtán oidnosii buotlágan kultuvrrain, nugo oskkus, poesiijas ja musihkas. Badjelaš čuođi loddešlája leat luottahuvan olbmo doaimmaid geažil 1600-logu rájes. Dán áigge leat 1200 loddešlája bahá luottahuvvat olbmo doaimmaid geažil. Viggamuš lea suodjalit daid.