Israel Ruong

Dán artihkkalis dáidet leat čállinmeattáhusat. Jus háliidat, de divo daid ja váldde eret dan málle. Giitu!

Israel Ruong
Israel Ruong

Riegádan	miessemánu 26. beaivvi 1903:s(1903-05-26)^[1]^[2] Arjeplogs församling^[d], Arjepluovvi gielda, Norrbottena leatna, Ruoŧŧa^[2]
Jápmán	cuoŋománu 6. beaivvi 1986:s(1986-04-06)^[1]^[2] (82) Uppsala domkyrkoförsamling^[d], Uppsala gielda, Uppsala leatna, Ruoŧŧa^[2]
Hávdi	Uppsala gamle kirkegård ^(nb)
Čearddalašvuohta	pitesamer^[d]^[3]
Riikkavulošvuohta	Ruoŧŧa
Bargu
Ámmát	gielladutki ja politihkkár
Giella	ruoŧagiella
Israel Ruong Wikimedia Commonsas

Johan Israel Ruong (riegádan 1903:s Árjeluovas, jápmán 1986:s) lei ruoŧa-Sámi gielladutki, politihkkár ja professor sámegielas ja kultuvrras Uppsala universitehtas. Son lei daid čeahpimusaid searvvis dáid fáttáin, ja son searvvai sámedutkan bargguide ja barggai maid garrasit sámi vuoigatvuođaid ovddas.^[4]

Israel Ruonga eatnigiella lei bihtánsámegiella. Su váhnemat leigga katekehtat ja oruiga Harrokas. Su váhnemat ja máŋga oappá ja vielja basttáhalle spánska golgodávdii (spanskesyken) mii bođii Árjeluktii 1920:s. Ruonga bajásšaddama birra Harrokas muitaluvvo vuđolaččat čállosis “Harrok – ett samiskt nybygge i Pite Lappmark” maid Kultur på karrig jord: festskrift til Asbjørn Nesheim almmuhii. Son čađahii oahpaheaddjioahpu Lulejus, ja barggai oahpaheaddjin Jukkasjärvis Nomadskolenis. 1943:s Ruong gárvii doavtterbarggu čállosiin Lappische Verbalableitung dargestellt auf Grundlage des Pitelappischen. Gaskkal 1947-1967 barggai son johtaleaddjiskuvlabearráigeahččin. Ruong barggai iešguđetlágan oainnuiguin sámegiela dáfus, erenoamážit morfologiijain.

Ruong lei professor sámegielas ja etnologiijas Uppsala universitehtas áigodagas 1949-1969, ja oaččui persovnnalaš professoráhta 1969:s. Israel Ruong lei okta dain gii álggahii Davvi sámi instituhta, ja son barggai maid álggahemiin ovtta sámi instituhta Upmis. Ovttas Knut Bergslandain lei son vuođđudeaddji Bergsland-Ruong-ortografiijai 1948:s. Dáinna ođđa ortografiijain almmuhii Ruong oahppogirjji Min sámegiella (1970).

Ruong lei maid mielde sámepolitihkas ja vuođđudeamis SSR:s, Svenske Samarnas Riksförbund (Ruoŧa Sámiid Riikasearvi), 1950:s. Son lei sátnejođiheaddji SSR:s áigodagas 1959-1967. 1960:s 1973:a rádjái lei son redaktevra Samefolket aviissas.

Davvi sámi instituhtta vuođđudii 1983:s Israel Ruong-stipeandda. Dát juhkko jahkásaččat dutkiide geat barget dutkanbargguiguin mat gullet fáttáide maiguin professor Israel Ruong ieš barggai.^[5]

Girjjálašvuohta

Studier i lapsk kultur i Pite lappmark och angränsande områden(1944)
Formlära (1957)
Niilas ja su sii'da (1965)
Dovdagat ja bargot (1967)
Samerna (1969)
Min sámegiella (1970)
Samerna - i historien och nutiden (1982)
Index till samefolkets egen tidning-Samefolket 1918-1973 (1985)

Čujuhusat

↑ ^a ^á Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF: платформа открытых данных — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
↑ ^a ^á ^b ^c J Israel Ruong — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P3217"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>
↑ Seurujärvi-Kari I. Kansallisbiografia / M. Klinge — Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, Suomen Historiallinen Seura, 2010. — ISSN 1799-4349
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3055194"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4350490"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2843522"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10495591"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2180"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4349956"></a>
↑ http://snl.no/Johan_Israel_Ruong
↑ https://web.archive.org/web/20110720003739/http://www.samiskhs.no/index.php?c=211&kat=Israel+Ruong+stipeanda

[_c5ac3eb381093b5e-1] á Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF: платформа открытых данных — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

[_a4dc9f250312200e-2] á ^b ^c J Israel Ruong — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P3217"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>

[_a2f0a02950bda48e-3] Seurujärvi-Kari I. Kansallisbiografia / M. Klinge — Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, Suomen Historiallinen Seura, 2010. — ISSN 1799-4349
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3055194"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4350490"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2843522"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10495591"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2180"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4349956"></a>

[4] ttp://snl.no/Johan_Israel_Ruong

[5] ttps://web.archive.org/web/20110720003739/http://www.samiskhs.no/index.php?c=211&kat=Israel+Ruong+stipeanda

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]