Erohusat artihkkala «Galvánalaš elemeanta» veršuvnnaid gaskkas

Wikipedia'as/is
Sisdoallu sihkkojuvvon Sisdoallu lasihuvvon
Čoahkkáigeassu váilu
Čoahkkáigeassu váilu
Gurgadas 1: Gurgadas 1:
== Galvánalaš Elemeanta ==
== Galvánalaš Elemeanta ==


'''Galvánalaš elemeantas''' rievdaduvvo [[Kemiijalaš energiija]] [[Elektrihkalaš energiijan]]. Galvánalaš elemeanttas leat guokte sealla, juohke sealla sisttisdoallá guokte elektroda mat leat bidjon [[elektrolyhttai]]. Seallaid gaskka lea [[sáltešaldi]]. Juohke seallas lea okta negatiiva dahje positiiva elektroda, positiiva elektroda gohčoduvvo Katoda, ja negatiiva elektroda gohčoduvvo Anoda.
'''Galvánalaš elemeantas''' rievdaduvvo [[Kemiijalaš energiija]] [[Elektrihkalaš energiijan]]. Galvánalaš elemeanttas leat guokte sealla, juohke sealla sisttisdoallá guokte elektroda (metálla) mat leat bidjon [[elektrolyhttai]]. Seallaid gaskka lea [[sáltešaldi]]. Juohke seallas lea okta negatiiva dahje positiiva elektroda, positiiva elektroda gohčoduvvo Katoda, ja negatiiva elektroda gohčoduvvo Anoda.


Dat mearkkaša ahte dat kemiijalaš energiija mii lea elektrolyhttain šadda elektrihkalaš energiijan, dat láđđi anodas ja katodas oksiderejuvvo (anoda) ja reduserejuvvo (katoda). Dat negatiiva bealli addá elektrovnnaid positiiva beallai, nu ahte elektrovnnat álo mannet positiiva elektroda guvlui. Muhto dan dihte go dat negatiiva láddá elektrovnnat mánnet positiiva beallai negatiiva bealis, de šaddá earálágán láddá daid guokte seallain. Jus dán galgá dássádallat de ferte bidjat ovtta sáltešalddi. Sáltešaldi addá ionaid seallaid čovdosiidda, vai lea dássedettolaš.
Dat mearkkaša ahte dat kemiijalaš energiija mii lea elektrolyhttain šadda elektrihkalaš energiijan, dat láđđi anodas ja katodas oksiderejuvvo (anoda) ja reduserejuvvo (katoda). Dat negatiiva bealli addá elektrovnnaid positiiva beallai, nu ahte elektrovnnat álo mannet positiiva elektroda guvlui. Muhto dan dihte go dat negatiiva láddá elektrovnnat mánnet positiiva beallai negatiiva bealis, de šaddá earálágán láddá daid guokte seallain. Jus dán galgá dássádallat de ferte bidjat ovtta sáltešalddi. Sáltešaldi addá ionaid seallaid čovdosiidda, vai lea dássedettolaš.

Veršuvdna skábmamánnu 11 b. 2016 dii. 9.33

Galvánalaš Elemeanta

Galvánalaš elemeantas rievdaduvvo Kemiijalaš energiija Elektrihkalaš energiijan. Galvánalaš elemeanttas leat guokte sealla, juohke sealla sisttisdoallá guokte elektroda (metálla) mat leat bidjon elektrolyhttai. Seallaid gaskka lea sáltešaldi. Juohke seallas lea okta negatiiva dahje positiiva elektroda, positiiva elektroda gohčoduvvo Katoda, ja negatiiva elektroda gohčoduvvo Anoda.

Dat mearkkaša ahte dat kemiijalaš energiija mii lea elektrolyhttain šadda elektrihkalaš energiijan, dat láđđi anodas ja katodas oksiderejuvvo (anoda) ja reduserejuvvo (katoda). Dat negatiiva bealli addá elektrovnnaid positiiva beallai, nu ahte elektrovnnat álo mannet positiiva elektroda guvlui. Muhto dan dihte go dat negatiiva láddá elektrovnnat mánnet positiiva beallai negatiiva bealis, de šaddá earálágán láddá daid guokte seallain. Jus dán galgá dássádallat de ferte bidjat ovtta sáltešalddi. Sáltešaldi addá ionaid seallaid čovdosiidda, vai lea dássedettolaš.

Historjá

Galvánalaš elemeanta fuomášuvvui ja ráhkaduvvui fysihkkaris Alessandro Voltas 1800:s. Son gohčodii dan galvánalaš elemeanttain dan dihte go doavttir Luigi Galvani fuobmái, (ii várra ieš ge ipmirdan manne) ahte go jápmán rihcii oažžu elrávdnječaskáaldama dan deahkit kontraherejit.